رڼمزي (پايبراپټک) جواز لپاره د اترا ادارې شرتونه (شرطونه) پرديپالنه ده،
د ازادو سيالو او افغاني نوښتونو مخنيوى کوي.
د اترا اداره او مخابراتو وزارت غواړي چې په هېواد کې د رڼمزى اچولو او چلولو جوازونه ورکړي، خو هرڅوک چې دا کار کوي.
پرديپانلې شرتونه:
که د نړۍ په هر هېواد کې ورته عمده اسانتياوو جواز ولرئ کولاى شي جواز واخلئ، خو که افغان ياست بايد دوه ورته اسانتياوو جوازونه ولرئ؟
د ازادو سياليو او افغانانو مخنيوى:
کومو کسانو ته چې ورته جوازونه ورکړل شوي د هغوى د انحصار ساتلو لپاره او نوښتونو د مخنيوى لپاره بايد دوه جاوزنه ولرئ چې نوى ترلاسه کړئ؟ که تر اوسه جواز نلر خو وړتيا او هيله لري چې هېواد چوپړ وکړئ تاسې ته اجازه نشته.
ترڅو چې دغه ډول حکومتونه او چارواکي په ورسته پاتې هېوادو واکمن وي، کله به هم هلته جګړې او درغلئ ختمې نشي. دغه ډول توپيريز چلند او پرديو ته لارې پرانستل ملي خيانت دى.
د ټليفون ١٠٪ ماليې ٧ ميليارده نه بلکې نېږدې ٤٢ ميليارده افغانۍ د ټليفوني شرکتونو او حکومتي چارواکو تر منځ ورکې دي.
د ټليفون ١٠٪ ماليې تاراج چې موږ په ګوته کړاى و په غبرګون کې د ولسي جرګې د بندولو پرېکړه ډېره ناوخته خو پرځاى ده. ولسي جرګه د ٧ ميليارده درغليو څرګندونه کوي خو د حساب له مخې ددغې ماليې نېږدې ٤٢ ميليارده افغانۍ ورکې دي چې بايد حکومت يې ملت ته حساب ورکړي!
د کابل حکومت او چارواکي يې دا هوډ او تخنيکي وړتيا نلري چې ماليه پرته له درغليو راټوله او په هېواد کې يې د پرمختګ لپاره ولګوي. همدارنګه دوى د نورو افغانانو چې په دغه برخه کې ورسره تخنيکي مرسته کولاى شوه هم مخه ډب کوله.
د ګران همدرد په کوربتوب مو له ښاغليو وجدي او عادليارسره غوره او علمي خبرې درلودې.
ګران متين څخه مننه چې د لېوال دلېري ښوونځي يې غوره ننداره وکړه.په هېواد کې زموږ دليرې څخه زدکړو هڅې لومړنۍ او بېساري دي. په دغه برخه کې تګلاره او ملي هوډ ته اړتيا ده چې خلکو ته اسانه او ارزانه زدکړو لاره برابره شي.
د ناوړه دولتي تګلارو يا پاليسو په ترځ کې پرمختګ ډېر سخت او ناشونى دى.
- د انټرنټي اسانتياوو جوازونه ارزانه او اسانه کول
- د اټرا د مخابراتو پانګه، د پنځونو لپاره کارول
- د سترو کمپنيو انحصار مخنيوى
- د ګرځنده ټليفونونو مجازي شبکې جوړول
- د ډومين نومونه له اسکي څخه يونيکوډ ته اړول.
د پوهنې وزارت شاوخوا ٣٠ ميلونه افغانۍ چې ١٥ ښوونځي پرې جوړيدلاى شي، د مايکروسافټ کمپنى هغه پروګرامونه اخلي چې انډوليز وړيا پروګرامونه (Open Source) يې په اسانه او وړيا ترلاسه کولاى شي او د دواړو په کارونه کې هېڅ توپير نشته، دا يې د يوه وزارت يوه وړه بيلګه ده، د تذکرو، ټاکنو کميسيون او نورو ډېټابيزنو په بيليونو فساد خو پرځاى پرېږده.
که حکومت او مشاورين يې پوهېدلاى او يا يې د مالوماتي ټيکنالوژى د پرمختګ لپاره زموږ مشورو ته غوږ نيولاى، دغې برخې به هېواد او هېوادوالو ته سترې ګټې راوړې واى، خو دوى تل زما په خبرو لس کاله وروسته پوهېږي.
ملت: افغان
دين: اسلام
قوم: هر څوک چې هرڅه غواړي هغه وروليکه، او که څوک ستا پشان پخپل قوم شرمېدل نو څه يې چې خوښه وي هغه په قوم کې وروليکه.
په ملي سرود کې چې قومونه يادولاى شې، نو په ملي پېژند کارت کې يې ولې نشې يادولاى؟.
خو ستونزه غواړې د خلکو ذهنيت د خپلو ناکاميو څخه اړوې، دغه پورتنۍ غوښتنې خو د ولس حق دي، ولې يې نه ورکوې؟
يوه کيسه راياده شوه:
د يوه ملګري سره رستورانت ته لاړو، ميزونه ټول بند ول، يو مامره او زړه راښکونکى سپينږيرى ميز ته يوازې ناست و، اجازه مو وغوښته، موږ هم ورسره کيناستو. مشر چې زه ورته مخامخ ناست وم، وويل: څوک يې؟ ومې ويل: په خټه توتاخيل، په ستره کې سهاک/ساک/سهاکزى او په قوم پښتون يم. ملګري مې چې ځان ملي ملي کاوه، نو يې ورغبرګه کړه، بابا پرېږده همدغو خبرو تبا کړي يو. خيل، پښه او قوم څه کوې؟ بس افغان يم، نور مې څه کوې!. مشر بوډا چې سر خوځاوه وويل: بچيه زموم په سيمه کې چې د چا خيل مالوم نه وي نو ارمونى وي.
هېواد څومره ستونزو سره مخامخ دى تاسې څه کوئ؟
Back, in 1990, in software my company could do things that, Iranian, Pakis and Indian could not do. The Iranian consulate in Peshawar was begging me to visit Tehran and cooperate with Iranian companies to enable the then Windows NT for Farsi, which they could not do, Pakistan IT Minister and GHQ of Rawalpindi was begging me to help them on National Identity project and other Urdu computerization.
Because of the x-dumb Minister Amirzai Sangin, the market was dump with his unwanted Indian in-laws and their main tool was to win on bribes anyone and anything. The corrupt Afghan officials will cooperate with them, even if local company offered them huge incentive of national interest, but they will always go after their petty involvement. Out of thousand, I will bring one example, back then World Bank, funded the VCN and DCN project for 3500, Desktop PCs, my company in a joint venture with American company GSI won the contract. Contract, mentioned 1 year warranty for the PCs, we offered 3 years no question asked replacement warranty, local support within hours reach for Liwal Branded PCs, which were assembled in Kabul. But Mr. Sangin, rudely was against locally assembled PCs and through Karzai(thee then President of Afghanistan) and Khalilzad (thee then Ambassador of US in Afghanistan) pressurized GSI to cancel their partnership with us and supply DELL American branded PCs, through Mr. Karzai relatives.
The difference in Liwal and Dell PCs was only the casing, Pashto/Dari keyboards, Pashto/Dari enabled OS (Dell offered English only OS), mouse and the brand, inside of both were Intel, Seagate, Kingston and other similar components. They accepted Dell for one year warranty and no local support and no warranty at that time (still in doubt if they were supplied as per the specification of the contract). Later on many departments bought our Pashto/Dari Keyboards and add-on at additional cost and time wasting of national employees. This was all done because, his in-law Mr. Mohammad Ismail Bhat, World bank employee will have some petty share in that supply. This gentelaman Mr. Bhat may be still there in Afghanistan world bank structure.
Since then I see more intelligent young Afghan in the ICT sector and I am 1000% confident we can overcome the needs of Afghanistan ICT requirements. Even we can export ICT products and services if there was leadership in MCIT and government, which is not there unfortunately. Being in ICT, I am ashamed, that the present government canceled the National Identity Card Project. These are procurement flaws, Mr. Ghani was supposed to correct the flaws in procurement laws, instead he took the procurement department to presidential palace, what a shame.
For more than 25 years in ICT, I know the region, there are many areas still Iranian could not do better than Afghans in ICT sector, because of embargo, perhaps if present minister would like to cooperate with Iranian to open Iranian market for Afghans companies we can help Iran. Otherwise if his in-laws are also from Iran, we have to suffer and wait for their pockets to fill or ICT sector can organize and show leadership to manage this.
There is a great need for really free and independent ICT society of Afghans to overcome these issues. This society should be free from government and NGO type funding and should purely serve on the basis of membership from the sector players. Otherwise we will end up in another black-hole as we were and are now.
Do not take for granted, my this or other writing, that I am against good relation between Afghanistan and other great nations, but I strongly believe no relation is better then a relation, based on corruption, interference and a relation that is supporting corrupt people on both sides, such relation is not in the interest of Afghanistan, the related country and the world.
وزارتونه سياسي پوسټونه دي او سياسي پوسټونه د سياسي تړاو پر بنسټ ورکول يا ترلاسه کېږي. خو که کوم وزير مسلکي پوهه ولري نو ډېره غوره ده. د مخابراتو اوسنى وزير مسلکي ندى، خو که نوموړى د مشرتابه وړتيا ولري د هېواد د مخابراتو اړتياوې وپېژني او د وزارت مسلکي پوسټونه مسلکي کسانو ته ورکړي او د هغوى د مسلکي تګلارو سره خپلې سياسي غوښتنې عيارې کړي، دا به وزارت پدغه حالت کې نپرېږدي چې تېر وزير پرېښود.
پدغه وزارت کې د تېر حکومت وزير چې څومره درغلۍ، خپلويپالنې او مسلک د سياست قربانولو بدمرغه او بېشرمه هڅې کړي په تاريخ کې ندي شوي، زه د مخابراتو او مالوماتي ټيکنالوژۍ په ډېرو برخو کې نژدې درې لسيزو ځانګړې مسلکي پوهه، تجربې او لاسته راوړنې لرم. خو ددغه وزارت په کړنو تل ځورېدلاى يم او هېڅ لاسته راوړڼه يې له مسلکي اړخه د برياليتوب نښه نده.
ډېر خلک ګرځنده يا موبايل ټيلفون شبکې د دوى لاسته راوړنه بولي، دغه اسانتياوې برابرول شبکو د خپلو ناجايزه ګټو لپاره کړي. د وزارت رسالت دا وه چې ددغه سکټور په خصوصي کولو کې ملي او مسلکي کسانو ته جوازونه ورکړي، خو دوى دغه جوازونه، فرقه يي او بهرنيو هېوادو پورې تړلو کسانو او کمپنيو ته ورکړل. بيا خپله له دغو شبکو تنګ شول، ځکه چې د دوى رازونه يې هم افشا کول نو د ماتولو لپاره يې د سلام دولتي شرکت جوړولو ناکامه هڅه وکړه. د وزارت دنده ددغو شبکو د اسانتياوو مديريت کول وو، د کابل د غره سر ته وګورئ د يوه ستر ټاور د جوړولو پرځاى سلګونه د مالوماتي ټيکنالوژۍ ستنې د مديريت انارشيزم څرګندوي. هېواد يې د پريکونسيو تنور جوړ کړى چې په راتلونکو لسيزو که به د سرطان غوندې په ناوړه ناروغيو غمځپلى ولس اخته کوي. هېواد ته يې بيليونونه زيان رسولاى او د ملاتير يې پرديو ته پلاس ورکړى، او هغوى هره ورځ له ولسه په بيليونونو غلا کوي.
ددغه وزارت پمرسته د ملي کارډ يا برېښنايي تذکرو څخه تېر حکومت او اوسني حکومت د طالبانو د قربانۍ خوسى جوړ کړى، هر يو چې راځي نو غاښ يې ګوري. د اسلاميت او افغانيت سپېڅلو کليمو څخه په استفادې حکومت د نورو سترو مسئلو لکه د هېواد خپلواکۍ ته د ګواښونو لمنځه وړلو، سولې راوستلو، ښې حکومتولۍ کولو او ولس ته د کار روزګار برابرولو غوښتنو څخه د ملت پام اړولو لپاره کار اخلي. مخور کسان او د ملت ذهنيت يې پدغه وړه ستونزه مصروف کړى چې ستر خيانت دى.
د سټلايټ په هکله يې زما ليکنه لاندې لينک کې ولولئ
https://www.facebook.com/…/a.397255503717…/469721969804201/…
يو مسلکى وزارت هيڅ شرم ونکړ چې د يوې ناکاره سپوږمکۍ کرايه کولو ته يې د افغانسټ سپوږمکۍ خېځولو نوم ورکړ. او هغه هم زما سره د ضد لپاره.
د ډيجټل ټيوي ناکامه پروژه لا د خلکو هېره ده چې همدا اوس يې لاندې ستونزې زيږولي:
- د اسلامي او افغاني کلتور خلاف بهرنيوچينلو شتون
- د خپرونو د خونديتوب د قانون نشتون
- ملي شتمني يوه کس ته په انحصار ورکول.
- د معمول خلاف د نرخونو لوړوالى.
https://www.facebook.com/…/a.715528708515…/812925385442260/…
دغه وزارت کې مسلکي کسان شته خو د سياسي دروغو او ناخوالو ښکار دى. نور اعترافونه د وياند په استعفا کې وګورئ.
د ټلوېزيونونو او راډيوګانو محترمو مشرانو،
څو ورځې مخکې مو د هغو ټلوېزيونونو د مشرانو غونډه رابللې وه، چې تر اوسه يې په عقاب ډيجيټل سيسټم کې ګډون ندى کړى،په غونډه کې په عقاب کې د نه ګډون لاملونه په لاندې ډول څرګند شول:
- د اسلامي او افغاني کلتور خلاف بهرنيوچينلو شتون
- د خپرونو د خونديتوب د قانون نشتون
- ملي شتمني يوه کس ته په انحصار ورکول
- د معمول خلاف د نرخونو لوړوالى
- په نرخونو کې امتيازي سلوک، ځينو چينلو ته لوړ او ځينوته کم نرخ ورکول
د غونډې په پاى کې زما وړانديز، چې د ګډونوالو پاملرنه يې ځانته راواړوله،خوشاله يم چې تاسې محترمو سره يې شريکوم.
په ملي کچه د رسنيو يوه ټولنه بايد جوړه شي،ددغې ټولنې غړي بايد پخپل منځ کې د ډيجيټل سيسټم لګولو لپاره د هېواد په هره سيمه کې چې دوى کولاى شي د ډيجيټل سيسټم اسانتياپخپله پانګونه برابره او د ټولنې د تګلارې سره سم نورو رسنيو ته يې د معتدل فيس په بدل کې ورکړي. کله چې غړي پانګوال برابر شي، ټولنه بايد د دويم ډيجيټل سيسټم جواز ترلاسه کړي. د ټولنې د جواز په چوکاټ کې به په ټول هېواد کې اوسني ډيجيټل سيسټم ته ورته سيسټم په څومياشتو کې برابر شي، چې عقاب يې په څوکلنو کې د برابرولو وعدې کوي.
عقاب ته ورته ډيجيټل سيسټم چې له ١٠ تر٦٠ کېلومتره مربع د پوښښ سيمه به ولري، شاوخوا له ٣٠ زره تر يو لک (١٠٠٠٠٠) ډالره د سټيشن لګښت لري او عقاب ته ورته د ريسيور د الې نرخ شاوخوا ١٢٠٠ افغانۍ کېږي، چې د عقاب کمپنۍ يې په ٢١٥٠ افغانۍ خرڅوي. زموږ کمپنۍ دا وړتيا لري،چې د رسنيو پورتنۍ ټولنې ته دغه اسانتياوې برابرې کړي.
همدارنګه د مخابراتو او مالوماتي ټکنالوجۍ وزارت د ډيجيټل سيسټم د ١٣٩١ کال ټولپوښتنې په ځواب کې زموږ وړانديز تاسې سره شريکوو، چې وايي:” ډيجټل سيسټم لګول بايد يوازې وړتيا لرونکو افغاني کمپنيوته ورکړل شي،د ډيجيټل سيسټم جواز لپاره به غوره وي، چې يوه ملي کمپنۍ جوړه او هغې ته ورکړل شي،که د ملي کمپنۍجوړول نه کېږي، بيا دې په ملي، سيمييزه او ځايي کچه جوازونه داوطلبۍ ته وړاندې شي، هرڅوک چې ژر، ارزانه او غوره اسانتياوې ورکولاى شي هغوى ته دې جواز ورکړل شي".
نور رحمان لېوال
د لېوال کمپنۍ او پښتو ټلوېزيون مشر
لاندې ليکنه کې د مخابراتو وزارت د يوې رسنۍ خبر رد کړې چې ګواکې د مخابراتو وزارت اړوند قراردادونه په ځانګړې توګه د ډیجیټل ټلویزیونو د شبکې قرارداد پرته له داوطلبۍ په خپل سر لاسلیک کړی دی.
ښاغلى سنګين په مشرى دغه دريم ځل دى چې دغه وازرت موږ ته د تعصب لمخې خنډونو پيداکولو څخه وروسته زموږ ګټلي تړونونه نورو ته ورکوئ.