تړاو کاپي کاپي شو
نړيواله ټولنه او ادارې چې افغانستان کې کار يامرسته کوي.
دا برخه د ويبځاى د نړيوالې ټولنې او ادارې او افغانستان لپاره ځانګړي شوي ده.
تړاو کاپي کاپي شو
اسلامي همکاري ډله
دا برخه اسلامي همکاري ډلي لپاره ځانګړي شوي ده.
تړاو کاپي کاپي شو
نړيوال بانک
دا برخه د نړيوال بانک لپاره ځانګړي شوي ده.
Quick relief from the Afghanistan nightmare, Noor Rahman Liwal' open letter to G20 Extraordinary Leaders’ Meeting on Afghanistan #humanitarianFreeZone #G20
تړاو کاپي کاپي شو
Quick relief from the Afghanistan nightmare, Noor Rahman Liwal' open letter to G20 Extraordinary Leaders’ Meeting on Afghanistan #humanitarianFreeZone #G20
2021-10-12 00:00:00 لمريز 1400-07-21 00:00:00
Your Excellency Mario Draghi and G20 leaders,

Thank you all, respected G20 leaders for convening and by giving your precious time for the G20 Extraordinary Leaders’ Meeting on Afghanistan.

Politically, innocent Afghan people are sandwiched between Taliban & the world, as relief from this nightmare. I would like to bring to your kind attention an immediate fix to meet the humanitarian needs and long term political solution to enable Afghanistan to become a supportive member of international community:

1- IMMEDIATE FIX TO MEET THE HUMANITARIAN NEEDS

To over come the dilemma, the best approach for G20 leaders will be to support the establishment of a humanitarian Free Zone inside Afghanistan and from there support the disbursement and management of humanitarian assistance. For transparency in addition to Taliban government and international NGO' empower Afghan civil society and private sector in management & monitoring of funds based on open governance. Also the assistance should focus on income generation program rather than simply feeding the hungry and making them more and more dependent on the aid. If required I will be pleased to submit a comprehensive proposal for due consideration.

It is very import to know, if aid is channeled through neighboring countries, it will lead to more Afghan migration to those countries and from there to the world, therefore, it is very important to assist people inside Afghanistan.
2- POLITICAL SOLUTION TO ENABLE AFGHANISTAN BECOME A SUPPORTIVE MEMBER OF INTERNATIONAL COMMUNITY:

We request respected G20 Leaders to support the following to enable Afghanistan politically become a supportive member of international community rather than craving for support and dependency:

A- Condition Taliban to become a political party and create legislation for others to form political parties. Quickly Taliban and other political parties should create laws for a safe environment for constructive political opposition.

B- Due to lack of strong national political parties the concept of inclusive government based on ethnicity and religious belief in #Afghanistan has been counterproductive specially for the past 40 years. Condition Taliban to form a government of professional & committed people to create localized bureaucracy of governance and constructive opposition. For this to happen, along with devoted Taliban members, impartial professional Afghans should be appointed as cabinet members.

Due to it's geopolitical position, Afghanistan remains center of world politics for centuries. To benefit all & prevent clashes, we need to create political conditions to enable Afghanistan to create rules for geopolitical routing and to avoid clash of interest.

Looking forward for your consideration

Thank you and all the best from Afghanistan

Noor Rahman Liwal
Presidential Candidate 2019
#humanitarianFreeZone
#G20
#G20Italy

د پيسو نړيوالې پانګې او د افغانستان نورو مرستندويه او پور ورکونکو: افغانستان د پورونو/قرضو او مرستو په دام کې ښکيل کول بند کړ‌ئ ترڅو په نړۍ کې د ميليونونو معصومو او بېګاه انسانانو ژوند وژغورئ  #افغانستان_دپورله_دامه_وژغورئ #StopTheAfghanistanDebtTrap
تړاو کاپي کاپي شو
د پيسو نړيوالې پانګې او د افغانستان نورو مرستندويه او پور ورکونکو: افغانستان د پورونو/قرضو او مرستو په دام کې ښکيل کول بند کړ‌ئ ترڅو په نړۍ کې د ميليونونو معصومو او بېګاه انسانانو ژوند وژغورئ #افغانستان_دپورله_دامه_وژغورئ #StopTheAfghanistanDebtTrap    English فارسی
2020-05-14 00:00:00 لمريز 1399-02-25 00:00:00
افغانان د پيسو نړيوالې پانګې #IMF څخه د 220 ميليونه ډالرو او نورو پورورکونکو پورونه په کلکه ردوي چې د افغانستان اوسني کمزوري حکومت ته يې په ميلپاردو پورنه ورکول پيل کړي دي. دغه پورونه به ستر سياسي پساتونه، جرمونه او نورې لانجې وزېږوي. موږ پورورکوونکو ته خبرداري ورکوو: افغان ولس ژمن دى چې ددغه حکومت د پور اخيستلو او راتلونکو حکومتونو ددغه پور ادا کولو مخنيوى وکړي، .

#StopTheAfghanistanDebtTrap #AfghansRejectIMFLoan #DontBorrowFromIMFforCovid19 او#ملي_کمپاىن هشټګونه په ټولنيزو رسنيوکې د افغانانو ملي کمپاين دى چې د پورنو رد او مرستو کې سمون غوښتنى په ملاتړ، د پيسو نړيوالې پانګې او نور پور ورکونکو څخه پورونه اخيستلو به بډ يا خلاف چلېږي. تر دغه وروسته موږ ګواښ کړى که پور ورکونکو د ولس په غږ غوږونه کاڼه کړل، نو پراخه ولسي لاريونونه به وشي. دادى نن ٢٥ جون ٢٠٢٠ د لاريونو لومړى څپه په کابل کې ترسره شوه. که اى ايم ايپ پور ورکول لغوه نکړل نو هر ښار او هر کلي کې به لاريونونه وشي او د هر ډول پايلو پړه به د حکومت او اى ايم ايپ په غاړه وي

هيله ده، د افغانستان بسپنوالو او پورورکونکو په نوم دا غوښتنه پر انټرنټ لاسليک کړئ، چې پورونه ورکول بند کړي يا د پورونو او مرستو په ويش او لګولو کې سمون راولي ترڅو په افغانستان او نړۍ کې د ميليونو بېګناه انسانانو ژوند ورغورل شي.

د غوښتنې لنډيز
پور ورکول بند کړئ يا د نړيوالو ادارو او د افغانستان له حکومت سربېره په مساويانه ډول افغان مدني ټولنو او ولسي برخه (خصوصي سکټور)ته د پرانستې حکومتوالۍ پر بنسټ د پانګو په مديريت، لګښت، کارونې اوڅارنې واک ورکړي ترڅو افغانستان کې سوله راشي او په نړيواله کچه د ميليونونو بېګناه انسانانو ژوند وژغورل شي.
غوښتنه
په تېرو ١٩ کلونو کې افغانستان سره کې د نړيوالې ټولنې لخوا په ټريليونونو(١) امريکايي ډالره (٢) سخاوتمندانه مرستې وشوې او ولګول شوې، چې پنځه ستر بسپنوال يا مرستندويان يې، ١- متحد ايالات، ٢- جاپان، ٢- جرمني او ٤-انګليستان دي، دلته هر يو زرګونه ميليونه ډالره پخپلو پوځونو او اړونده پروګرامونو ولګول ترڅو د افغان ولس زړونه لاس ته راوړي، ٥- يې هندوستان دى، د پوځونو پرځاى يې د بن د تړونليک(٣) په پايله کې د رامنځته شوي حکومت ملاتړ ته دوام ورکړ. د مرسته شويو پانګو ټاکل او لګښت د بسپنوالو هېوادونو د اړوندو سياسي استازو او بسپنوپالو يا خيريه ادارو لخوا مديريت شوي، يا د نورو نړيوالو سازمانونو لکه نړيوال بانک، ملګرو ملتونو ادارو چې د افغانستان حکومت لپاره يا د حکومت په خوښه يې غوښنه برخه لګولي. د کمزورې څارنې يا نشتون له امله، دغه مرستې پړسېدلې ښودل شوى او ولس ته ندي رسېدلي.

دغو مرستو په ټيکاو راوستلو، بيوزلې له منځه وړلو يا د عامو افغانانو په اقتصاد او ژوند کې د څرګند پرمختګ لامل نه شې. له دې مرستو څخه په افغانستان او له افغانستان بهر د يو څو سوو په شمېر ادارې اوډېر کسان برمخن شوي..
د ٢٠٠١ز کال څخه څه د پاسه ٤٣٠٠٠ ملکي افغانان، ٢٢٩٨ امريکايي پوځيان، ٦٤٠٠٠ افغان پوځيان او ملي پوليس او ٣٨١٤ کارکوونکي ولسي تړونوال وژل شوي. همدارنګه په ميليونونو افغانان او بهرني وګړي ټپيان، معيوب، معلول او له خپلو کليو او کورو بېځايه شوي يا يې خپلې شتمنۍ له لاسه ورکړي .
٢٠١٨ز کال د ملکي افغانانو لپاره تر ټولو خونړى وو، چې د ٩٢٧ ماشومانو په ګډون يې٣٨٠٤ ملکيان شهيدان کړي، ددې لپاره هر وړوکى سمون چې افغانستان کې تاواتريخوالى او فساد له منځه وړى په نړيواله کچه ژوند ژغوري لکه څرنګه چې په دې غوښتنه کې ورته اشارې شوې .
پور ورکونکو څخه غوښتنه
لکه څرنګه چې سياسي مديريت د هغه له پايلو ارزول کېږي، تېرو دوو لسيزو کې د مرستو ډېرى برخه افغان حکومت ته ورکړل شوى، هغه حکومت چې د فساد او بې عدالتيو له امله په ښارونو کې ولس ته اسانتياوې نشې ورکولاى خو ٧٠٪ د کليو او بانډو هستوګن اړ دي چې د وسلوالو صحرايي محاکمو ته لاړشي او همدارنګه جګړې دوام مومي.
په پسات ککړو سياستوالو او جنګسالارو هرڅه کول او کوي يې چې دوى په حکومتي واک کې پاته شي ترڅو د مرستو څخه خپل برخه ولري دا يو ډېرستر لامل دى چې د جګړ ماري ملاتړ کوي..
يو حکومت چې په تيرو ٢٠کالو کې يې
هېڅکله يې له پراخو درغليو پرته ټاکنې ونه شواى کړاى، له٤٠ ميليونه افغان وګړو څخه اوسنى حکومت يوازې ٩ سوه زره رايو پربنسټ بريالى اعلان شو، چې دا رايې هم د حکومت کارکوونکو او د هغوى د کورنيو لخوا د رشوتونو يا ويرې له امله چې خپلې دندې له لاسه ورنکړي اچول شوې دي. حکومت چې يوازې د افغان وګړو د ٢٪ رايو پربنسټ د ولس استازى ټاکلى حکومت نه شي کېداى. نو ددې لپاره موږ له ټولو نړيوالو پور ورکونکو څخه غوښتنه کوو چې اوسني افغان حکومت ته پور ور نکړي، که چيرې وريې کړئ افغان ملت به دا پور خپل ونه ګڼي او راتلونکو حکومتونو ته به اجازې ورنکړي چې ستاسې پور پرې کړي، او دې حکومت ته پورونه به د افغانانو لخواستاسې داسې سخاوت وانګېرل شي چې تاسې د خپلې خوښې لوبغاړي او ملګرى سره د افغانانو کړولو لپاره مرسته کړې.
ددې ليکنې پر وخت پرته د روڼتيا او افغانانو وړ کارونې د افغانستان ملي پوروړتيا پر انټرنټ ١.٤ ميليارده ډالرو مبالغې کېږي.
چې افغان ولس نه پوهېږې دا پور کله، د چا لخوا څه لپاره او له چا اخيستل شوى او چيرته لګول شوئ.
هغه حکومت چې په کابل کې د بن د تړون پربنسټ رامنځته شوى د افغانستان په استازولۍ يې زرګونه ميليارده مرستې ترلاسه کړي، خو افغاستان تر ټولو ناامنه، تر ټولو ورسته پاتې، د بشر د پرمختيا لړليک کې د ١٧٠ څخه لاندې ٢٠١٩ز، تر ټولو ټېټه کچه د لوستو يوازې ٢٠٪ وګړي ليک او لوست کولا ى شي، د ترټولو ستر په فساد ککړ هېواد چې د فساد لړليک کې د ١٠٠ څخه يوازې ١٦ نمرې اخيستي ا و له دې مخکې کلونو کې تردې هم ټيټ وو.
د پسات او تپلشويو جګړو له امله نېږدې ٧٠٪ افغان وګړي د لوږې تر کرښې لاندې ژوند کولو ته مجبور کړل شوي دي. سره له دې ټولو اوس چې د کوېډ-١٩ وبا سره اکثريت لاس او ګرېوان دي، دا سياسي فسادګرو لپاره لا زياتې مواقع برابروي. او اوس افغانان په يوه وچه ډوډۍ او اوبو ژوند کوي. که چېرې سم ګامونه په بيړه پورته نه شول دغه وچه ډوډۍ ولس ته رسول به هم ډېر ژر ناشوني شي او يو ستر بشري ناورين به رامنځته شي. دا به زموږ ټولو لپاره د شرم څخه ډک تاريخ وي او تر ټولو ډېر به هغوى ته شرمناک وي چاچې د تېرو دوو لسيزو کړووړه څخه دلته ملاتړ کړى دى.
نړيوالو ته وايو که چېرې حالات مو مجبوروي چې افغان حکومت ته پور ورکړئ، مهرباني وکړئ ټول شموليت چې تمويل کوونکو ته په لاندې ډول تشرېح شوى په پام کې ولرئ:
بسپنوالو څخه غوښتنه
د مرستو پيسې د زورواکو او فسادګرو سره ستره مرسته کوي چې په واک کې پاتې شي، ددې لپاره خورا اړين او بشردوستانه ده چې بېوزله او څنډې ته شوي وګړي د مرستو شويو پانګو مديريت او برمخمن کېدو کې ونډه ولري. دا ونډه به د تېرو دوو لسيزو لاس ته راوړنې وژغوري او په افغانستان کې به د يوې بلې غميزې او ګډوډيو مخه ونيسي.

زما د فبروري ٨، ٢٠٠٢ مقاله چې عنوان يې وه "متوازن اقتصادي پرمختګ کولاى شي افغانستان کې سولې راولي" د ٢٠٠٢ز کال د جولاى په مياشت کې ددې لامل شو چې د افغانستان بيارغونې باورى بانګه اى ار ټي ايپ اداره تاسيس شي.د اى ار ټي ايپ د ويبځاى راپورونو لمخې له٢٠١٢ تر ٢٠١٩ زکلونو اى ار ټي ايپ د ٣٤ بسپنوالو هېوادونو(٥) څخه ٦٣ ميليارده امريکايي ډالره بسپنه ترلاسه کړې، چې له دې څخه ٦١.٥ ميليارده د نړيوال بانک او کابل حکومت د پروګرامونو له لارې لګښت شوي په همدې وخت کې ١.٦ ميليارده ډالره بېرته بسپنوالو ته له دې امله ورکړل شوې چې دوى يې د لګښتو لپاره وړتيانه لرله. خو له ٢٠٠٢ تر ٢٠١١ پورې د ميلياردونو په اړه له سره مالومات نشته.
زه خوښ يم چې اي ار ټي ايپ د پانګې راټولولو په برخه کې څه ډول يې چې ما په ٢٠٠٢ز کال کې هيله لرله تشکيل او په پانګې راټولولو يې پيل وکړ خو له بدمرغه د پانګې د څارنې په اړه زما سپارښتنه په بشپړ ډول له پامه غورځول شوې، او اړوند لوريو د خپلو داخلي يا ټاکل شويو څارنو او ارزونو سيسټمونو کارولې، همدا کېداى شي ددې يو ستر لامل وي، چې د افغانستان حکومت په پسات ورکولويې له ١٠٠ نمرو يوازې ١٠-١٦ اخلي. حيرانتيا خبره خو داده چې ايې ار ټي ايپ
دومره زيات بډايه شوى چې دوى پخپلو مالي راپورونو کې د هغو مرستندوى نومونه لا نه ليکي څوک چې تر ١٠٠ ميليونه ډالرو لږ بسپنه ورکوي! ما دا تېر ١٨ کاله ARTF څاره چې ځينو ته يې ګټې رسېدلې، خو په افغانستان کې هغه پرمختګ لکه څرنګه يې چې موږ ټولو هيلې لرلې نه ترستوګو کېږي.

نو ځګه ما خپله ددې ستونزې د حل لپاره زيار وګاله او د همدې لپاره د افغانستان ولسمشرۍ ټاکنو ته په ٢٠١٤ز او ٢٠١٩ز کال کې نوماند شوم. د نورو مالوماتو لپاره زما ويبځاى nrLiwal.com وګورئ.
اړتيا نشته چې څوک په افغانستان کې ګرم وبلو، ځکه افغانستان کې پايلې پخپله هر څه څرګندوي. د شوروي يرغل د پاى کلونو په څېر اوس بياه نېږدې ٨٠٪ افغانان د بېوزلۍ د کرښې لاندې په ښارونو کې ژوند کوي او نه شي کولاى خپلو کليو ته کرنې، بڼوالۍ او مالدارۍ لپاره ولاړ شئ.
سره له دې چې ميليونونه وګړي بيړنيو مرستو ته اړتيا لري، د کابل حکومت يوځل بيا اړ شو چې د ګوتو په شمېر بېوزلو سره چې منځکچه د کورنۍ غړي يوازې ١٠ وچې ډوډۍ ورکوي، چې دا به هم ژر يا وروسته پاى ومومي.
د اي ار ټي ايپ له پانګې او نړيوال بانک ٤٠٠ ميليونه امريکايي ډالر مرسته وکړه، د لومړيتوبو نه پيږندلو له امله به هغه حکومت پر ويبسايټونو او بايوميټريک لګوي. چې د حساب او روڼتيا د نه شتون له امله به ضايع شي..سره له دې چې نړۍ په يو کړکېچن حالت کې ده، کېداى شي چې اي ار ټي ايپ اړوند بسپنوال به نور د دې جوګه د نه وي چې د مرستو ژمنې پوره کړي. د کابل د حکومت د ٢٢٠ ميليونه امريکايي ډالرو بېړنى پور د پيسو له نړيوالې پانګې (اى ايم ايف) څخه د ولسي جرګې لخوا رد شو،خو د مشرانو چرګې دبډو په ورکولو ومانه او ولس رد کړ؟؟ دا فرق نه کوي چې څومره ډېرې مرستې وشوې يا پورونه واخيستل شي د اوسني حکومت د ميکانيزم په شتون کې به تل بسنه نه کوي او ضايع کېږي به.
ددې لپاره اوس په دغو ستونزمنو او کړکېچنو حالاتو کې موږ تېر په هېر او يوازې پر اوس او راتلوکي تمرکز ته اړتيا لرو څو د ميليونونو بېګناه انسانانو ژوند وژغورو چې په ګړنګ ولاړ او غورځېږي، د کوېډ-١٩ له امله نه بلکې د بېوزلۍ، فساد او د ځينو د تش په نوم سياسونو له امله لوږي سره مخ دي..
اوس، موږ د دې جوګه نه يو، چې د افغانستان د حکومت او مرستو ته وږيودولتى چارواکو او جنګسلارانو چلند کې بدلون راولو. د همدې لپاره ددې غوښتنې په مرسته، موږ اړوندو قدرمنو بسپنوالو او پورورکوونکو څخه غوښتنه کوو چې د افغان وګړو د مرستې او ملاتړ لپاره غيري انتفاعي او خصوصي سکټور د مرستو د عملي کولو او پروګرامونو جوړولوپه برخه کې شريکولو سره به ډېري او مستحقو ته د رسېدو لامل شي.
په اوسنى وخت کې بسپنې په مستقيم ډول د ځينو بسپنوالو لخوا لګول کېږي او ځينې يې د اي ارټي ايپ او ملګروملتو په ډول ادارو لخوا ټوليږې او د کابل د حکومت د غوښتونو او پروګرامونو لپاره ورکول کېږي. د روڼتيا او پرځاى لګولو لپاره، موږ سپارښتنه کوو، ملي پروګرامونو لپاره افغان حکومت سربېره بايد افغان ولسى برخه( خصوصي سکټور) مدني ټولنې او خيريه بنسټونو ته هم بايد واک ورکړل شي،چې حکومت،ولسې برخې او خيريه ټولونوته برابونډه ورکړل شي .چې لومړيتوبونه او نوښتونه وټاکي او د ټولنې د اړتياو پربنسټ ، پانګه ټاکلو او څارنه کې مرسته وکړي.
عامه برخه (دولتي سکټور)
د ملي عوايدو برسېره به حکومت د خپلو لومړيتوبونو سره سم د ټيکاو او امنيت او ښې حکومتولۍ په برخه کې د بسپنو خپله برخه لګوي، خو د پرانستې حکومتولۍ کړنلارې به د مرستو لګښت پورې تړلې وي.
ولسي برخه يا( خصوصي سکټور)
د افغان ولسي برخې استازى به د دويمې ډلې په څير د مرسته شويو پانګو دويمه برخه د هغو کاروباري پرمختيايي اسانتياوو لپاره د لومړيتوبو بربنسټ د پانګې ټاکنه، مديريت او څارنه وکړي چې د ټولنې او ولس لپاره ډېر اړين دي، دا ډول نوښتونه څه نوي خبره نه ده او په ګټوره ټوګه د ځينو نړيوالو ادارو لخوا تجربه شوي دي. داسې ونه انګېرئ چې موږ کاروبارونو سره مرسته کوو بلکې دوى ته واک ورکوو چې د ملي بوديجې په لګولو، مديريت او څارنه کې برخمن وي.
مدني ټولنې برخه
دا درېيمه ډله، افغاني غيري انتفاعي او مدني ټولنو ادارې دي، دوى به د خپلو لومړيتوبونو له مخې د مرستو ويش ټاکنې، مديريت او څارنې لپاره واک ولري او د خپلو نوښتونو او لومړيتوبونو سره سم به يې لګوي.د پرانستې حکومتولۍ پربنسټ به ولسي برخه او مدني ټولنې نوې تګلارې رامنځته کړي چې د هغو په عملي کولو به عامه برخه يا دولتي سکټور په سيالۍ کولو مجبور شي ، په پاى كې به پسات يا ته د پاى ټکى کېږدي او په افغانستان کې به شخړې پاى ومومي.
د دريو واړو سکټورونو استازي به په ګډه يو مرکزي کمپيوټري سيستم د څارنې يا مانيټورنګ او د پرانستې حکومتولۍ د اصولو پربنسټ رامنځته کړي او ددې نوم به وي د(( باوري پانګې د څارنې او ارزونو مرکز)). موږ چې لاندې مو لاسليکونه کړي دي تېرو دوو لسيزو کې د درنو بسپنوالو سخاوتمندانه مرستو څخه چې د افغانستان ولس لپاره يې سره کړي ستاينه کوو، مهرباني وکړئ دغه سمون ملاتړ وکړئ به د هر افغان په ژوند کې اړين پرمختګ راولي او د روانې اوږدې تپل شوې جګړې پاى ته رسولو کې به مرسته وکړي.
لوى څښتن مو ونازوه
نور رحمان لېوال
د افغانستان ١٣٩٣ او ١٣٩٨ ولسمشريزو ټاکنو خپلواک نوماند، خيرخوا، نوښتګر، د سوداګريزو او مالوماتي ټکنالوژۍکارپوه، ګڼملتي کاروباري شرکتونو او پښتو ټلوېزيون څښتن، له حکومتونو، مجاهدينو، ملګرو ملتونو ااو غير دولتي ادارو سره د کاروبار، مشاورت او کار کولو تجربه لري.
لمنليکونه
١- د امريکا له 100 ميليارد ډالرو يوازې ١٦.٥ ميليارده ډالر د بيارغونې لپاره کارېږي، 85 بيليونه ډالر د کابل حکومت له خوا ضايع شوي، او د متحده ايالاتو لخوا د هرکال ٣.٩ ميليارده ډالره را لېږلي چې ٨٣٪ د موخو لپاره ' د سولې او امنيت ' تر نامه لاندې کارېږي. جاپان دويم لوى مرسته کوونکى هېواد دى چې له 92 ميلياردو ډالرو څخه زيات لګولي دى، جرمني د درېيم ګډون کوونکي په توګه د ځواکونو په برخه کې له 100000 څخه ډېر سرتېري ګمارلي او شاوخو٢٠٪ د اروپا اتحاديې لګښت يې ورکړئ، چې 5،2 ميليارده ډالر يې لګولي. انګلستان په څلورم کتار کې ځاى لري زرګونو ځواکونوته او د هغوى مرستې ته يې ١،٣ميليارد ډالر را لېږلي دي. هندوستان په پنځم کتار کې له 2 ميليارو څخه زياد ډالر په بنسټيزو او د کابل حکومت د ملاتړ لپاره پانګونه کړې ده٢-مالومات له انټرنټ څخه
٣-د بن تړون، د يو لړ جنګسالارانو پر نورو واکمن کول او په افغانستان کې د جنګسالارى ټينګېدلو تړون دئ..
سرچينه fcnl.org ٤-
د ARTF.af ٥-
ويبځاى د مالوماتو له مخې د هېوادونو او د هغوى د ميلياردونو ډالرو د مرستې داسې څرګندوي: انګلستان 8،3 ، استراليا7،2 ، متحده ايالات 6،8 ، ناروې 2،14 ، نيدرلنډز 2،2 ، سويډن ١٠.٧ ، کاناډا ٢، جرمني ٣.٨ ، سويسزرلنډ ١.٣ ، کوريا، ډېنمارک 2،8 ، بلجيم 3،0 ، ايټاليا 1،0 ، اتريش 7،2 ، ايرلنډ، هنګري، او فنلنډ٣ ميليارد ډالر، فرانسه 4،1 ميليار ډالر، نيوزرلنډ، اسپانيا، د روسيې فدراسيون، سعودي عربستان، متحده عربي امارات، لوګزامبورګ، قطر، اندونيزيا، سويلي افريقا، نايجيريا، برازيل، کولمبيا هېواد مرستې کړي چې لست شوي نه دي. همدارنګه نور لکه نړيوال بانک او خپلواکو بسپنوالو 5،2 ميليارد ډالر مرستې کړي.، کره مالوماتي سرچينو څخه تر لاسه شوي دي. https://www.noorrahmanliwal.com/nt/?gnh=1766&zbh=en
د مرستو مديريت سمون غواړي
تړاو کاپي کاپي شو
د مرستو مديريت سمون غواړي
هېواد لپاره يو ميليارد ډالرو مرستو په راټولو له نړيوالې ټولنې خو ځانګړي ډول جرمني څخه مننه کوو چې سخت وخت کې يې د ټولو مرستو ترنيمو لا ډېره ژمنه وکړه. هيله ده ددغو مرستو وېش کې د تېرو څو لسيزو ناانډوليو مخنيوي پموخه ګامونه پورته کړل شي، حل لپاره زما وړانديز لومړى يادونه کې وګورئ.

حل دادى چې د ملګرومتلو او حکومت سربېره په مساوي ډول افغان خيريه ټولنې او ولسي برخه (خصوصي سکټور) د پرانستې حکومتوالۍ پربنسټ د پانګې مديريت او څارنه کې شريک شي چې دغه مرستې د وړيا ويشلو پرځاى د کار په بدل کې ورکړل شي نو اړمنو سره مرسته وشي او هم په هېواد کې د کاروبار ودرېدلاى څرخ روان شي.

د لېوال ښې حکومتولۍ پروګرام لاندې موږ د څارنې لپاره کمپيوټري اوزار جوړ کړي چې دغه برخه کې ستره مرسته کولاى شي، موږ حکومت او نړيوالې ټولنې سره همکاري ته چمتو يو.

نور رحمان لېوال
تړاو کاپي کاپي شو
د ولسي جرګې ستاينه او ملاتړ کوو چې "د پيسو نړيوالې پانګې (IMF) " څخه يې د ارګ ١٧ ميلياره افغانيو پور غوښتل په غوڅ ډول رد کړل، په ولس غږ کوو چې خپل راتلونکي نسلونه له پوروړيکيدو څخه وژغوري، نور رحمان لېوال
ولسي جرګې د ارګ له لوري "د پيسو نړيوالې پانګې" يا "د پيسو نړيوال وجهي صندوق" څخه د کرونا سره د مبارزې په موخه د ۱۷ ميليارده افغانيو پور په غوڅو رايو رد کړ چې موږ يې هرکلى او ملاتړ کوو. د يادونې وړ ده چې تېرو شلو کلونو کې له ميليادرونو نړيوالو مرستو سره چې د کابل حکومتي ادارو يې لا د نيمو لګولو وړتيا نه درلوده او ډېرى مرستې بېرته مرستندويو هېواد ته واپس شوي، خو نادوده داده چې په ٢٠١٨ز کال کې افغانستان ١٣٥٣مليونونه ډالر له نړيوالو څخه پوروړى شوى. هر افغان ناخبره ٤٠ډالر پوروړى دى، په دغه اړه موږ د ماليې وزرات څخه د مالوماتو غوښتنه کړې چې هېواد د چا پورړوى دى، خو دوى دغه ډول مالومات شريکول نه غواړي؟!

په هېوادوالو غږ کوو چې بيدار شي او په نړيوال غږ وکړي، د کابل هغه حکومت چې ټوله نړۍ يې په پسات/فساد کې سرکښ بولي، پور ورکولو مسئوليت افغان ولس نه اخلي، لومړى به ولس پرېنږدي چې دا حکومت پور وکړي. همدارنګه افغان ولس او د هغه په استازيتوب موږ په نړيوالو غږ کوو چې له دغه حکومت څخه وروسته به افغان ولس هېڅ حکومت ته اجازه ورنکړي چې د دوى پور ونه ادا کړي، نړيوال بايد خبر وي.

د ١٣٩٠ کال ولسمشريزو ټاکنو پروخت ما وړاندوينه کړې وه چې ارګ ترشاه نړيوال دسيسګرو لاس دى چې غواړي افغانستان د تل لپاره پوروړى او مات کړي، د کابل حکومت ٥٠٪ وړيا مرستو بوديجې نشې لګولاى د پورونو د پرځاى لګولو توان خو هېڅ نه لري، نور ويډيو کې وګورئ.
افغانان بايد خپل راتلونکي نسلونه له پوروړي کېدو وژغورئ، د ١٣٩٣ ټاکنو پر مهال مو خپلو ملاتړو او مينوالو ته ويل، چې ښاغلى غني د "کاروبار په دوران" نه پوهېږي او د هېواد اقتصاد به سخت خراب کړي، چې نن يې ټول په ځان ويني او مني.
دا خبره مو د غني د کړو وړو په ارزونه کوله چې د هغه وخت حکومت کې يې سلاکارۍ، پوهنتون رياست او ماليې وزارت کې ترسره کول. کله چې غني د ماليې وزير وو د هغه تره ښاغلي کوچي په لاس مو وړانديز ورولېږه، "که هېواد ته په خامو توکو راوړلو له ٥ تر١٠ کاله ماليه وانخيستل شي او په پخو توکو له ١٠٠٪ تر ١٠٠٠٪ ماليه واخيستل شي نو پنځه کاله کې هېواد پخپلو پښو درېږي". کوچي وړانديز ور رسولى وو او د غني ځواب وو" چې د بازار عرضه او تقاضا به څنګه پوره کېږي؟ زه پوه شوم چې ښاغلى غني په اقتصاد نه پوهېږي.
اوس ټول يو ځل بيا خبروم، که دا ځل مو ښاغلى غني بريالى کړ، غني به له نړيوالو ادارو زښت ډېر پورونه وکړي او د دغو پورنو ٩٠٪ به د پسات (فساد) ښکار شي، چې راتلونکي کې به هر افغان بچى ان د مور په خېټه کې د نړيوالو اقتصادي ادارو پوروړى وي.

اوس چې حکومت نړيوالو د خپلو موخو لپاره وتاپه هېوادوال بايد "د پورکول نه پرېښودل د ملت ژغورل" چيغه بدرګه کړي او هم د پړسيدلو مرستو په نوم راغلې پانګه بايد کابو کړل شي.

نور رحمان لېوال
تړاو کاپي کاپي شو
د وړانديز لپاره د مالوماتو راټولولو غږ: د پړسيدلو مرستو ويش او کارولو کې سمون راوستل چې افغانستان کې سوله راولو او نړۍ کې د مليونو انسانانو ژوند وژغورو    English
څنګه پړسيدلې مرستې په سمه توګه د کارولو وړ کړو ترڅو سوله راولو او د مليونو افغانانو او نړيوالو ژوند وژغورو، ددغې ليکنې لپاره له نړيوالو ادارو او ټولو هغو کسانو چې د دوى په اړه مالومات لري د بنسټيزو مالوماتو غوښتنه ده چې په تېر ٢٠ کالو کې يې څومره پيسې ترلاسه کړي او په کومو برخو کې يې لږولي، ايا افغانستان ته دغو ادارو په ځانګړي ډول نړيوال بانک، د پيسو نړيوال بکس او اسيايي پرمختګ بانک او نورو پور ورکړئ او څومره؟ دا ليکنه په انګريز دى که څوک يې د ژباړلو توان لرئ د پاڼې سر کې ژبه انګريزي ته واړوي پخپله راځي.
تړاو کاپي کاپي شو
متوازن شتمنيز/اقتصادي حالات کولاى شي افغانستان کې سوله باوري کړي.
2002-02-08 00:00:00
پروري ٢٠٠٢ کال کې ښاغلى لېوال هغه ليکنه چې د هغې پر بسټ "د افغانستان د بياجوړنوې باوري پانګه" يا د نړيوال بانک ARTF اداره ٦ مياشتې ورسته په جولاى ٢٠٠٢ کې په هغه ډول جوړه شوه چې څنګه دوى ليکلې وه، خو په دغه پانګه د څارنې برخه دغر ادارې په بشپړ ډول له پامه وغورځوله او په هېواد کې د پسات/فساد يو زورورلامل د پسړيدلو مرستو شتون دى. اوس ددې وخت رارسيدلاى چې افغانستان ته په مرستو ورکولو له سره کتنه وشي او دا ځل دا کار بايد افغانان پخپله وکړي. که پښتو ته ژباړلو غواړئ نو For English change page language at the top